داروشــنـاســی 3
پرل Pearl
محفظه ي كوچك ژلاتيني گرد با جداره نازك و نرم كه حاوي
محتويات روغني ميباشد. مثل قرص زیر زبانی قلب
پودر Powder
مخلوطي از دارو و مواد افزودني كه به شكل ذرات خيلي ريز و نرم
بصورت خشك با هم مخلوط شده اند. پودرها بصورت ويال تزريقي،
خوراكي و موضعي كاربرد دارند.
شياف Suppository
اشكال دارويي مخروطي شكل كه از راه ركتال يا واژينال استفاده
ميشوند و در تركيب آنها كره كاكائو، صابون و ژلاتين بكار رفته است.
شيافها در حرارت معمولي جامد بوده و در حرارت بيش از 36 درجه ذوب
شده و مواد موثره آن جذب ميشود.
پماد Ointment
اشكال دارويي نيمه جامد براي مصرف موضعي همراه يك ماده حامل
بعنوان پايه چربي دوست نظير وازلين، پارافين يا لانولين
كرم Cream
از پمادها نرمتر بوده و راحتتر شستشو ميشوند كه بعلت وجود پايه
آب دوست به عنوان حامل در آنهاست مانند اوسرين. كرمها داراي
مصارف موضعي و واژينال ميباشند.
ژل Gel
از تركيب ماده موثره دارويي در پايه آب همراه با مواد قوام دهنده و
سفت كننده حاصل ميشوند و براي مصارف موضعي و واژينال كاربرد
دارند. پايداري آنها بسبب درصد زياد آب در پايه مورد استفاده بسيار
كمتر از پمادها و كرمها بوده و براحتي شسته ميشوند.
خمير Paste
در صورتيكه در تهيه پمادها از نشاسته، اكسيد روي، كائولين يا تالك
جهت قوام دادن وسفت كردن فراورده استفاده شود خمير بدست
مي آيد.
شربت Syrup
محلولهايي هستند كه از انحلال ماده موثره دارويي در شربت ساكارز
كه باعث مطبوع شدن طعم دارو و از بين رفتن تلخي ماده موثره
ميشود، حاصل شده و بصورت خوراكي استفاده ميشوند.
محلولهاي تزريقي Injections
محلولهاي استريل حاوي يك يا چند ماده دارويي كه جهت تزريق
وريدي، عضلاني و يا زير جلدي كاربرد دارند. برخي از محلولهاي تزريقي
براي تزريق داخل شريان ، مفصل، نخاع يا قلب بكار ميروند. محلولهاي
تزريقي به فرمهاي آمپول، ويال، سرنگهاي يكبار مصرف و محلولهاي
تزريقي وريدي با حجم زياد مانند سرمها عرضه ميشوند.
عصاره Extract
از استخراج ماده موثره گياهي يا حيواني در اثر حل كردن در آب و تبخير
و تغليظ ماده حاصله عصاره بدست مي آيد كه قدرت اثر آن چندين برابر
بيش از ماده خام اوليه ميباشد. براي حفظ خواص دارويي عصاره ها
بايد آنها را در ظروف سربسته و دور از نور نگهداري نمود.
بخور Inhaler
مواد ضدعفوني كننده و فرار كه در اثر اضافه نمودن به آب جوش تبخير
شده و همراه با بخار آب استنشاق ميشوند. گاهي از دستگاههاي
آئروسل براي استنشاق بخورها كمك گرفته ميشود.
دم كرده Infusion
داروهاي مايعي كه از خيساندن گياه دارويي در آب سرد يا جوش و
صاف كردن مايع حاصله ناشي از انحلال ماده موثره در آب بدست مي آيند.
سوسپانسيون Suspension
مخلوط هاي مايعي كه مواد تشكيل دهنده آنها براي مدت كوتاهي در
حالت تعليق مانده و سپس رسوب مي كنند. لذا قبل از مصرف دارو
بايد با تكان دادن ظرف محتوي دارو آن را به شكل يكنواخت در آورد.
ذرات دارويي در اين محلولها بصورت جدا از هم و معلق وجود دارند.
لوسيون Lotion
محلولهاي دوفازي حاوي ماده موثره بصورت ذرات پودر شده ريز
در پايه الكل (جهت تسريع در خشك شدن و اثر خنك كنندگي) كه
بصورت موضعي مصرف ميشوند.
امولسيون Emulsions
مخلوط آب و روغن كه همراه با يك ماده امولسيون كننده مانند
متيل سلولز يا كتيرا به شكل محلول يكنواخت در مي آيند.
سلـــام...